Jan Yoors

Bio

Jan Yoors werd geboren te Antwerpen in 1922 en overleed in 1977 te New York.  De Vlaams-Amerikaans kunstenaar bouwde zijn carrière uit in New York na de Tweede Wereldoorlog. Als zoon van de befaamde Vlaamse brandglasschilder Eugeen Yoors (1879-1975) kreeg hij snel de passie voor de toegepaste kunst. De bagage die hij van zijn vader kreeg en de vrijheid in de artistieke familie, vulde hij aan met een academische scholing in beeldhouwkunst aan de Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen alsook aan ‘La Cambre’ in Brussel. Nadien, en meer bepaald na de oorlog, studeerde hij nog ‘African and Oriental Studies’ aan de Universiteit van Londen. Het is tevens daar dat Jan Yoors de liefde voor wandtapijten ontdekte. Jan Yoors was een man van de wereld met vele artistieke talenten. In 1950 settelde hij zich in New York, het centrum van zijn verdere leven en carrière, waar hij reeds op 55-jarige leeftijd overleed.

Evolutie

Naast beeldend kunstenaar en ontwerper van hedendaagse wandtapijten, was Jan Yoors tevens schrijver en fotograaf. Zijn wandtapijten, waarmee hij internationale erkenning verwierf en de V.S. mocht vertegenwoordigen tijdens de Biënnale van Lausanne in ’62 én ’65, evolueerden van figuratief naar ongezien abstracte werken.

Zijn werk werd geïnspireerd door zijn rijke levenservaringen: van zijn jeugd  – die hij grotendeels met een zigeunerfamilie deelde * -, over zijn gevangenschap door de nazi’s, tot de vele reizen en fotoreportages, o.a. in het Amazonegebied, het Verre Oosten en Rusland, alsook in de New Yorkse wijken zoals Harlem, die in de jaren ’50 een ware sociale revolutie meemaakten. * Zijn memoires ‘The Gypsies’ uit die periode, werden in 1965 gepubliceerd.

Medio jaren vijftig en zestig legde Jan Yoors zich meer en meer toe op fotografie en bouwde tevens als fotograaf een bijzondere reputatie op in New York, waar hij geregeld exposeerde. In zijn fotografisch oeuvre zien we Jan Yoors als zeer betrokken humanist, met veel aandacht voor mens & maatschappij, multiculturaliteit én abstracte beelden, fragmenten, waar hij sterk inblikte. In 1963 kwam zijn docu-film ‘Only One New York’ uit, waarvan de vele foto’s tevens in boekvorm werden uitgegeven in 1965.

Kunst te kijk

Hoewel Jan Yoors in 1957 samen met Jan Cox en René Magritte in New York exposeerde, is zijn werk in Vlaanderen minder bekend. Zijn werk is echter wel opgenomen in belangrijke collecties zoals het Metropolitan Museum of Art enhet Museum of Arts and Design in New York, en het Art Institute of Chicago. In 2012-2013 bracht het FeliXart Museum (Drogenbos) een uitgebreide retrospectieve waarin naast schitterende hedendaagse wandtapijten, tevens gouaches, tekeningen en beelden van Jan Yoors als veelzijdig kunstenaar werden getoond.

In 2019 kon Pasfoundation een uitzonderlijke fotocollectie van Jan Yoors verwerven, die de toeschouwer mee neemt op een boeiende levensreis. Een later geplande samenwerking met FOMU (Antwerpen), waarbij de vintage prints uit de Pasfoundation-collectie zullen worden geëxposeerd, geven aan dat Jan Yoors tevens als fotograaf een onterecht onderbekend kunstenaar is, die we met Pasfoundation met trots ‘in de picture’ zetten.